สิ่งที่เกิดขึ้นครั้งแรกในหนังสือเล่มนี้ มีทั้งครั้งแรกที่น่าชื่นชมควรแก่การจดจำและเอาเป็นตัวอย่าง บางเรื่องก็ครั้งแรกที่ควรรู้ไว้เฉยๆ ไม่ควรเอาอย่าง อย่างเช่น พระปาราชิกคนแรก (พระปาราชิกก็ไม่ควรเรียกรูป) รู้ไว้แค่นั้นเอง ไม่ควรเอาอย่าง ที่ควรทราบก็คือ บางเรื่องดูเหมือนว่าเกิดในสมัยพุทธกาล แต่หลักฐานปรากฏว่าแต่งภายหลัง (แม้จะมีใน พระไตรปิฎก ก็ตาม เรื่องนี้มีเวลาน่าจะวิเคราะห์กันอีกที) เช่น เรื่องการทำน้ำพุทธมนต์ ดังพระอานนท์ประพรมน้ำพุทธมนต์ตามพุทธบัญชา เรื่องการกรวดน้ำดังที่พระเจ้าพิมพิสารทำตามพุทธบัญชา เป็นต้น เป็นเรื่องน่ารู้ทั้งนั้น
เสฐียรพงษ์ วรรณปก ราชบัญฑิต
